2006-05-26 Początki połączenia kolejowego do lotniska w Balicach

 

Na początku XXI wieku nastąpił gwałtowny rozwój oferty przewozowej w transporcie lotniczym za sprawą pojawienia się wielu przewoźników oferujących tanie loty międzynarodowe. Wzrost liczby połączeń nastąpił też na lotnisku w podkrakowskich Balicach, co w naturalny sposób pociągnęło za sobą znaczący przyrost liczby odprawianych podróżnych. Oczywistym się stało, że dodatkowi klienci będą potrzebowali szybkiego transportu z terminala do centrum miasta. Połączenie Portu Lotniczego z centrum Krakowa zapewniały wówczas linie autobusowe nr 192 kursująca przez Wolę Justowską i nr 208 przez Szczyglice, Mydlniki i Bronowice. Miasto Kraków podejmowało zmiany siatki połączeń autobusowych w celu pogodzenia interesów klientów lotniska i mieszkańców korzystających z przystanków pośrednich. Od początku jednak było wiadomo że sprawny dowóz z lotniska do centrum może zapewnić tylko kolej. Dostrzeżono tu potencjał bocznicy kolejowej biegnącej ze stacji Kraków Mydlniki i obsługującej bazę paliw w Olszanicy oraz jednostkę wojskową położoną z sąsiedztwie lotniska. Nie biegła jednak ona w bezpośrednim sąsiedztwie terminala, więc adaptacja jej do ruchu pasażerskiego wymagała wprowadzenia autobusu dowozowego. W 2006 r. rozpoczęto budowę peronu przy jednostce wojskowej gdzie powstał też punkt przesiadkowy do autobusu dowożącego pod sam terminal. Uruchomienie połączenia nastąpiło 26 maja 2006 r. tuż przed pielgrzymką do Polski Papieża Benedykta XVI. Tym samym Kraków był pierwszym polskim miastem, które uzyskało kolejowe połączenie do lotniska. Kursowanie pociągów było założone z częstotliwością co około 30 minut od godziny 4 rano do 1 w nocy, dzięki czemu odcinek Kraków Mydlniki – Kraków Balice stał się najintensywniej eksploatowanym w Polsce o trakcji spalinowej. Obieg dobowy przewidywał zatrudnienie dwóch spalinowych szynobusów. Małopolski Zakład Spółki PKP Przewozy Regionalne posiadał wówczas jeden pojazd serii SA101 oraz dwa serii SA109. Był to jednak tabor dość zawodny, w związku z czym w celu zapewnienia sprawnego transportu w szczególności w okresie pielgrzymki papieskiej, konieczne było sprowadzenie dodatkowych pojazdów. I tak przez pierwsze 2 miesiące do obsługi linii do Balic skierowany został pojazd SA102-001, który niedługo wcześniej wyszedł z naprawy rewizyjnej. Dodatkowo przez sam okres pielgrzymki, małopolskie pojazdy wspomagał świeżo wyprodukowany w bydgoskiej Pesie SA132-003 docelowo przeznaczony dla Województwa Wielkopolskiego. 

SA132-003 zanim trafił do swojego miejsca przeznaczenia czyli
do Wielkopolski, wspomagał obsługę linii do lotniska w Balicach.
Na zdjęciu mija punkt zdawczo-odbiorczy bazy Orlenu w Olszanicy

SA102-001 również czasowo obsługiwał połączenia do Balic.
Tu złapany na odcinku między mostem na Rudawie a ulicą Podkamyk

SA102-001 pokonuje most na Rudawie

SA132-003 pomiędzy ulicą Krzyżówka a Podkamyk

SA102-001 ruszył z przystanku Kraków Balice

SA102-001 tym razem bez środkowego członu minął przejazd
w ulicy Balickiej

W kolejnych miesiącach pojazdy serii SA101 i SA109 dawały radę w obsłudze krakowskiego lotniska, choć oczywiście nie udało się uniknąć przypadków odwołania pociągów oraz wprowadzania komunikacji zastępczej. Dodatkowo linię początkowo trapiły też utrudnienia natury infrastrukturalnej. Bocznica do lotniska miała na swojej trasie kilka niestrzeżonych przejazdów wyposażonych wyłącznie w znaki „Stop”. W związku z czym szynobusy musiały przed każdym z nich zwalniać i dawać donośne sygnały ostrzegawcze dla kierowców nieprzyzwyczajonych do tak intensywnego ruchu pociągów. Stało się to gehenną dla mieszkańców krakowskich Mydlnik. Jeszcze jak bocznicą jeździły tylko pociągi z paliwem dla samolotów, narzekali oni na sygnały ostrzegawcze dawane przez lokomotywę przed przejazdami. A jak szynobusy zaczęły im trąbić pod oknami od 4 rano po 4 razy na godzinę do 1 w nocy stało się to nie do wytrzymania. 

SA101-001 w rejonie przejazdu w ulicy Podkamyk

SA109-009 w rejonie przejazdu w ulicy Zakliki z Mydlnik

SA101-001 donośnie trąbi przed przejazdem w ulicy Balickiej
doprowadzając do szału okolicznych mieszkańców/

SA109-009 minął przejazd w ulicy Rydla przed przystankiem
Kraków Łobzów

Na szczęście z czasem wszystkie niedogodności udawało się naprawić. W 2007 roku zakupione zostały dwa nowe spalinowe zespoły trakcyjne serii SA133, które usprawniły znacząco obsługę trasy. Również przejazdy drogowe zostały zmodernizowane i pojawiła się na nich sygnalizacja świetlna, a na najbardziej ruchliwym w ulicy Balickiej także rogatki. W dalszym ciągu jednak takiego rozwiązania nie można był uznać za docelowe, głównie za sprawą odległości przystanku w Balicach od terminalu lotniska. Zwłaszcza, że wiele innych polskich miast w międzyczasie ruszyło z budową linii kolejowych z prawdziwego zdarzenia do swoich portów lotniczych. W celu lepszego dopasowania infrastruktury do potrzeb podróżnych, PKP Polskie Linie Kolejowe w 2014 r. ruszyły z gruntownym remontem odcinka Kraków Mydlniki – Kraków Balice. Obecnie cała linia jest dwutorowa i zelektryfikowana. Wybudowana jest nowa stacja Kraków Lotnisko położona przy samym terminalu, a także nowe przystanki pośrednie: Kraków Młynówka, Kraków Zakliki i Kraków Olszanica, dzięki czemu trasa stała się dostępna także dla okolicznych mieszkańców. Przejazd w ulicy Balickiej został ponadto zastąpiony wiaduktem. Od października 2015 r. linia do lotniska została włączona w system Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej i kursują po nim pociągi Kolei Małopolskich linii SKA1 do Wieliczki.