2023-01-23 Nowa linia tramwajowa w Sosnowcu

 

W ostatnich latach komunikacja tramwajowa w Polsce przeżywa renesans. Prawie każde polskie miasto posiadające sieć tramwajową oddało w XXI wieku do użytku jakąś nową trasę. Niechlubnym wyjątkiem przez wiele lat był tu Górnośląski Okręg Przemysłowy. Ostatnią nową trasę tramwajową wybudowano tam w 1982 roku i była to linia w Sosnowcu biegnąca z centrum przez Środulę do pętli zlokalizowanej na skraju osiedla Zagórze. Przez kolejne lata kiedy z innych miast sukcesywnie docierały informacje o budowie nowych tras, z GOP-u co jakiś czas przychodziły smutne wieści o likwidacji kolejnych linii. I tak w 2006 roku zlikwidowano linie tramwajowe z Bytomia do Dąbrówki Wielkiej i z Będzina do Wojkowic. Dwa lata później przestała funkcjonować linia nr 12 z Chorzowa do Siemianowic Śląskich. W 2009 roku zlikwidowana została komunikacja tramwajowa w Gliwicach a w 2014 r. wycięto trasę linii nr 18 w Rudzie Śląskiej. Duży wpływ na taką sytuację miały wieloletnie zaniedbania inwestycyjne skutkujące tragicznym stanem zarówno infrastruktury jak i taboru. W późniejszych latach wprawdzie trend likwidacji tras został zatrzymany, jednak głosy pesymistów wciąż mówiły że za naszego życia nie ma co marzyć że w GOP-ie powstanie jakakolwiek nowa linia tramwajowa. Oczywistym było że w pierwszej kolejności trzeba było myśleć o modernizacji istniejących tras i zakupie nowego taboru. Na szczęście od drugiej dekady XXI wieku na Śląsku i Zagłębiu czynione są znaczne postępy na obu płaszczyznach. Coraz więcej tras jest remontowanych, pojawia się nowy tabor tramwajowy a stary jest modernizowany. Dzięki temu na początku trzeciej dekady XXI wieku można było w końcu zacząć myśleć o budowie nowych tras. I tu wrócę do tematu wspomnianej na początku linii na osiedle Zagórze w Sosnowcu. Funkcjonująca od 1982 roku trasa kończąca się przy ulicy Braci Mieroszewskich na skraju tego osiedla, była tylko fragmentem planowanej linii, która według pierwotnych planów miała obsługiwać całe Zagórze. Realizację całości inwestycji jednak wstrzymały czasy nieprzychylne dla komunikacji tramwajowej i plany realizacji dalszej części inwestycji trzeba było odłożyć na później. Dopiero w 2021 r. powrócono do tematu i zaczęto realizować przedłużenie trasy. Stara pętla w Zagórzu została przebudowana i wyprowadzono z niej przedłużenie, które przeszło tunelem pod ulicą Braci Mieroszewskich i zostało poprowadzone na wschód wzdłuż ulicy Białostockiej. Następnie torowisko skręciło na południe i pobiegło wzdłuż ulicy Paderewskiego, po czym skręciło na zachód i wytyczone zostało pomiędzy jezdniami ulicy Rydza-Śmigłego. Nowa pętla powstała na Rondzie Jana Pawła II. Uroczyste otwarcie pierwszej od 40 lat nowej linii tramwajowej w GOP nastąpiło 19 grudnia 2022 r. Skierowano tam linię nr 15 z Placu Wolności w Katowicach.

Nową linię tramwajową w Sosnowcu odwiedziłem miesiąc po jej otwarciu, w poniedziałek 23 stycznia 2023 r. Z Krakowa do Mysłowic podjechałem pociągiem regio a dalej planowałem udać się autobusem linii 18. Mysłowice obecnie są czasowo pozbawione komunikacji tramwajowej z powodu modernizacji infrastruktury. Komunikację zastępczą za linię 14 do Katowic realizują minibusy, ale o dość dobrym standardzie. Jako zatramwaje za linię 26 do Sosnowca kursują Jelcze M121I z PKM Sosnowiec. Standardowa częstotliwość kursowania linii autobusowych w GOP to 30-40 minut, dotyczy to także linii 18, którą udałem się z Mysłowic do Sosnowca. Do Dańdówki jedziemy wzdłuż modernizowanej trasy tramwaju linii 26. Niegdyś na jej trasie były cztery przecięcia jednopoziomowe z liniami kolejowymi. Do dziś przetrwało jedno, z linią kolei piaskowej w Niwce. Istnieje jednak duże ryzyko, że już nie będzie możliwe wykonanie tu wspólnego zdjęcia pociągu i tramwaju. Sieć kolej piaskowych zwija się w błyskawicznym tempie i w momencie zakończenia modernizacji linii tramwajowej, tor kolejowy może już być w tym miejscu rozebrany. Po ponad 20 minutach jazdy autobusem, wysiadłem przy nowej pętli tramwaju linii 15 przy Rondzie Jana Pawła II i przeszedłem pieszo wzdłuż całego nowego odcinka. Każdy tramwaj ma na pętli w Zagórzu około półgodzinny postój, gdyż jest to jedyne miejsce gdzie motorniczowie linii 15 mogą mieć przerwy. Na drugiej pętli na Placu Wolności w Katowicach nie ma takiej możliwości. Na nowej trasie tramwajowej panuje wyjątkowa monotonia taborowa. Piętnastkę obsługują wyłącznie Twisty 2012N z Pesy. 

Twist 2012N #840 na ulicy Rydza-Śmigłego tuż po ruszeniu
z nowej pętli w Sosnowcu Zagórzu

Jeden wagon wyróżniał się od pozostałych reklamą nowej linii tramwajowej na środkowym członie. 

Wagon #841 z reklamą nowej trasy tramwajowej nawraca na
Rondzie Jana Pawła II

Początkowo nie spodziewałem się na tym odcinku jakiś super motywów, ot tramwaj jadący między blokami i tyle. Okazało się jednak, że trasa jest bardzo ciekawa, w szczególności odcinek wzdłuż ulicy Paderewskiego, gdzie torowisko przekracza dolinkę. 

Wóz #844 po skręcie z ulicy Paderewskiego w Rydza-Śmigłego

Wagon #849 na ulicy Rydza-Śmigłego

Wagon #846 na ulicy Paderewskiego

Wóz #841 na ulicy Paderewskiego

Wagon #843 na ulicy Paderewskiego

Wagon #844 na ulicy Paderewskiego

Wagon #837 na ulicy Białostockiej

Wagon #846 na ulicy Paderewskiego

W pewnym momencie jedna starsza pani idąca na działki zainteresowała się tym, że robię zdjęcia. Odpowiedziałem, że przyjechałem zobaczyć nową trasę tramwajową, a pani powiedziała że korzysta z niej i bardzo ją sobie chwali. 

Wagon #838 na ulicy Białostockiej

Wóz #843 na odcinku wzdłuż ulicy Białostockiej

Wagon #836 wyjechał z tunelu pod ulicą Braci Mieroszewskich,
za którym znajduje się stara pętla w Zagórzu

Wagon #837 zjeżdża do tunelu pod ulicą Braci Mieroszewskich

Po dotarciu do starej pętli w Zagórzu udałem się na przystanek autobusu linii 18 i przez Mysłowice wróciłem do Krakowa.