2019-08-09 60 lat tramwajów w Częstochowie

 

Tramwaje w Częstochowie ruszyły 8 marca 1959 roku i jest to jedyne polskie miasto, w którym ten środek transportu pojawił się po II wojnie światowej. Impulsem do budowy linii tramwajowej w Częstochowie było dążenie do zapewnienia sprawnego dowozu do Huty Bolesława Bieruta, wówczas głównego zakładu pracy w mieście. Początkowo tramwaje kursowały spod huty i z Rakowa do ulicy Worcella. Odgałęzienie z Rakowa zostało zlikwidowane już po 12 latach w 1971 roku. Pozostała linia była przedłużana na północ, aż w 1984 r. doprowadzono ją do pętli Fieldorfa Nila. Przez kolejne 28 lat kształt częstochowskiej sieci nie ulegał zmianie, aż w 2012 r. powstała nowa linia prowadząca od skrzyżowania alei Niepodległości i ulicy Jagiellońskiej przez Błeszno do pętli Stadion Raków. Jeżeli chodzi o tabor tramwajowy w Częstochowie, to początkowo reprezentowały go wagony typu 4N. Kursowały one po mieście do 1988 roku. W roku 1970 zaś pojawiły się wagony 102Na, które woziły częstochowian do końca lat 90-tych. Z kolei od roku 1975 po Częstochowie kursują wagony 105Na. Przez kilkanaście lat były one jedynym typem liniowego taboru tramwajowego w tym mieście. Dopiero w 2012 r. w celu obsługi nowej trasy do Stadionu Raków, zakupiono tramwaje niskopodłogowe Twist 2010N. Jeżeli chodzi o tabor wycofany już z ruchu liniowego, to MPK Częstochowa zachowało po jednym wagonie typu 4N i 102Na przebudowując je na techniczne. Na szczęście z czasem przywrócono im wygląd fabryczny, przekwalifikowując je na zabytkowe. Co więcej, do eNki została sprowadzona doczepa typu ND z Warszawy. Na przypadającą w 2019 r. 60 rocznicę uruchomienia komunikacji tramwajowej, Częstochowa mogła więc się już pochwalić trzema wagonami zabytkowymi. Na tę okazję miały się w mieście także pojawić nowe niskopodłogowe Twisty drugiej generacji, ale niestety ich dostawa się opóźniła. Na sobotę 9 marca 2019 r. były zaplanowana parada wszystkich typów wagonów tramwajowych jakie kursowały po Częstochowie (czyli: 4N+ND, 102Na, 2x105Na i Twist 2010N) po trasie linii 3 ze Stadionu Raków do Fieldorfa Nila. Podjąłem spontaniczną decyzję, że przejadę się wykonać jej zdjęcia. Przy okazji chciałem połapać sprowadzone świeżo z Krakowa używane Solarisy U18. Zastąpiły one również pochodzące z Krakowa Jelcze M181MB i M121MB sprowadzone jesienią 2017 r.

Do Częstochowy przyjechałem przed godziną 14 pociągiem IC „Hetman”. Pogoda tego dnia była w kratkę. Raz padał obfity deszcz, raz wychodziło słońce. Z dworca na Stradomiu przeszedłem pieszo w okolice dworca głównego próbując połapać ex-krakowskie Solarisy. Udało się upolować wozy #222 (ex Kraków #BR720) i #223 (ex Kraków #BR729). 

Skład 105Na #603+604 na alei Wolności

Solaris U18 #222 (ex MPK Kraków #BR720) na alei Kościuszki

Solaris U18 #223 (ex MPK Kraków #BR729) na alei Najświętszej
Marii Panny

Potem wsiadłem w tramwaj i pojechałem w kierunku pętli Fieldorfa. Wysiadłem przy pętli pośredniej Promenada Niemena i tu postanowiłem zaczekać na zabytki. Akurat wyszło słońce, więc wykonałem trochę zdjęć liniowych Twistów i składów stopiątek. Częstochowskie wagony 105Na nie przechodziły żadnych większych modernizacji i zachowały wygląd zbliżony do oryginału.

Twist 2010N #626 na alei Wyzwolenia

Skład 105Na #641+636 na alei Wyzwolenia

Skład 105Na #615+616 na alei Wyzwolenia

Twist 2010N #626 mija pętlę pośrednią Promenada Niemena

Po 15 minutach nadjechała parada. Co ciekawe skład eNek nawrócił na Promenadzie Niemena, a stodwójka, skład stopiątek i Twist pojechały do końca trasy. 

Skład 4N+ND #202+253 nawraca na pętli Promenada Niemena

Spotkanie wagonu 102Na #628 i składu 4N+ND #202+253 na
pętli Promenada Niemena

Skład eNek rusza z Promenady Niemena w drogę powrotną do
zajezdni

Pierwotnie nastawiałem się, że tylko tu wykonam kilka zdjęć zabytkom i tyle. Ale tak się złożyło, że spotkałem Artura, mojego kolegę z pracy. Wiedziałem, że jeździ on co sobotę do rodziny pod Częstochową, więc rzuciłem mu info o paradzie tramwajów. Nie spodziewałem się, że go to zainteresuje, bo on jest bardziej miłośnikiem kolei. A tu okazało się, że jednak się zmotywował J Jechał samochodem i zaoferował mi pogoń za paradą zjeżdżającą do zajezdni. Dzięki temu zupełnie nieplanowo udało mi się wywieźć kilka bonusowych zdjęć parady J Mimo trudności ze znalezieniem na szybko miejsca do zaparkowania, udało się paradę dorwać na trasie w dwóch miejscach. Najpierw złapaliśmy skład eNek i stodwójkę na alei Armii Krajowej przed skrzyżowaniem z aleją Jana Pawła II. 

Skład 4N+ND na alei Armii Krajowej

Stodwójka na alei Armii Krajowej

Kolejne zdjęcia wykonaliśmy z wieżą jasnogórską w tle na alei Niepodległości. 

Skład eNek na alei Niepodległości

102Na na alei Niepodległości

Ostatnie ujęcia już całej parady, łącznie ze stopiątkami i Twistem, zrobiliśmy przy zjeździe do zajezdni. 

Parada zjeżdżająca do zajezdni. Skład 4N+ND #202+253

102Na #628

Skład 105Na #675+676

Na końcu parady jechał Twist 2010N #621

Na koniec Artur odwiózł mnie pod dworzec. Podziękowałem za wspólną pogoń za tramwajami. Do powrotnego pociągu miałem chwilę czasu, toteż próbowałem zapolować jeszcze na jakieś ex-krakowskie autobusy. Trafił mi się Solaris U18 #226, który w Krakowie nosił numer #BR724. 

Solaris U18 #226 (ex MPK Kraków #BR724) skręca z alei
Kościuszki w aleję Najświętszej Marii Panny

Potem udałem się na dworzec Stradom i pociągiem IC „Hetman” wróciłem do Krakowa.